با چه بازیهایی کمرویی فرزندمان را درمان کنیم؟

شما می‌توانید با یکسری بازی‌ها، هم او را سرگرم کنید، هم تجربه نقش‌های اجتماعی مختلف را به او بدهید و هم مهارت‌های اجتماعی و ابراز وجود را در او پرورش دهید. ما در اینجا نمونه‌هایی از این بازی‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.

رفتار با کودک خجالتی و کم رو

دومین جلسه از مجموع جلسات «چگونه با فرزندم رفتار کنم» با موضوع کودک کم رو و خجالتی، روز شنبه 25 مهر ماه ساعت 14 الی 18 در محل سالن آمفی تئاتر مجتمع فرهنگی هنری نور برگزار می شود.
در جلسه قبلی که با موضوع لجبازی و پرخاشگری در کودکان در همین مکان برگزار شده بود، درباره روش های صحیح رفتار با کودک و مهارت هایی از جمله همدلی کردن با کودک و ایجاد نظم و داشتن رفتار قاطعانه با کودک توضیح داده شد. همچنین تاکید شد که پدر و مادر باید مراقب رفتارهای خودشان باشند تا الگوی مناسبی برای رفتارهای فرزندشان باشند.

 

‼️توجه ‼️ به منظور حفظ نظم کلاس، امکان حضور کودکان عزیز در سالن همایش به هیچ وجه وجود ندارد.

می توانید فرزندان بالای سه سال را به خانه کودک مجتمع نور بسپارید ولی لطفا فرزندان کوچک تر را به همراه خود نیاورید تا هم خود شما و هم سایر دوستان بتوانند از مطالب ارائه شده استفاده لازم را ببرند.

چرا بعضی از بچه ها تو خواب راه می رن؟

تقریبا ده تا سی درصد بچه ها تو سن 4 تا 12 سال ممکنه یه دوره خوابگردی در شب داشته باشند (در پسرها بیشتر از دخترهاست). به این معنی که در ساعات اولیه خواب، بچه از جاش بلند می شه و توی خونه راه می ره. معمولا چشم بچه بازه ولی چهره اش کاملا سرد و بی تفاوته و به حرف های اطرافیان توجهی نداره و وقتی هم که بیدار می شه، اصلا یادش نمیاد که تو خواب راه می رفته. این رفتار هیچ ضرری برای بچه نداره و معمولا نشونه مشکل خاصی هم نیست.

تنها در مواردی که خوابگردی خیلی زیاده و باعث می شه بچه در طول روز خواب آلوده باشه و در یادگیری و فعالیت های روزانه ش دچار مشکل بشه، می تونید به پزشک مراجعه کنید تا برای کودک دارو تجویز کنه.

ولی در سایر موارد، فقط کافیه بدون بیدار کردن بچه، اونو آروم به تختش برگردونید. این حالت نیاز به درمان خواصی نداره و معمولا با افزایش سن بچه، خود به خود برطرف می شه.

چیز دیگه ای که باید در مورد این کودکان در نظر داشته باشیم اینه که ممکنه در حین راه رفتن به خودشون آسیب بزنند. مثلا از خونه بیرون برن، از پله ها بیفتند، به سمت پنجره ها برند و یا حتی با وسایل داخل خونه برخورد کنند.

اگه بچه تون سابقه خواب گردی داره :

-          شب ها در و پنجره های اتاقش رو قفل کنید.

-          وسایل تیز و خطرناک رو تو اتاقش نگذارید.

-          خرت و پرت های کف اتاقش رو جمع کنید تا باعث زمین خوردنش نشه.

-          قبل از خواب زیاد نوشیدنی نخوره و حتما دستشویی بره (پر بودن مثانه می تونه باعث خوابگردی بشه)

-          قبل از خواب کافئین مصرف نکنه

-          اتاق خواب کودک ساکت باشه

-          برنامه خواب و بیداری منظمی داشته باشید

مامان و بابای عزیز، لطفا داد نزنید!

متاسفانه تعداد زیادی از بچه هایی که به خاطر مشکلات اضطرابی مثل وسواس، ناخن جویدن، لکنت زبان، شب ادراری و حتی مشکلاتی مثل اعتماد به نفس پایین، ناسازگاری با همسالان و مشکلات یادگیری در مدرسه به مرکز مشاوره مراجعه می کنند، بعد از چند جلسه مشاوره متوجه می شم که ریشه اضطراب ها و نگرانی های بچه، عصبانیت های شدید و داد زدن پدر یا مادره.

برای یه بچه، خونه ش امن ترین تقطه دنیا است و پدر و مادر قابل اعتماد ترین افراد هستند. ولی وقتی این افراد قابل اعتماد هرزگاهی، خونه امن بچه رو با فریادهای بلندشون میلرزونند، بچه احساس بی پناهی بهش دست می ده. اونوقته که اضطراب و ترس تو وجود بچه ریشه می کنه.

اکثر ما تصورمون از خشونت، کتک زدن بچه است. ولی داد زدن، خشم شدید، تحقیر کردن، مسخره کردن و بی محلی و قهر های طولانی همه نوعی خشونت علیه کودکانه.

بهتره با تمرین مهارت های کنترل خشم، در شرایط پر تنش خودمون رو کنترل بکنیم و از طرف دیگه هم با یادگیری مهارت های فرزند پروری، به جای دعوا کردن و داد و بیداد سر بچه ها، از روش های موثرتر و بهتری برای کنترل رفتارهای اونا استفاده کنیم.

بازی هایی برای افزایش تمرکز؛ در کودکان بیش فعال

در کنار درمان های اصلی اختلال بیش فعالی-نقص توجه ، که توسط متخصصان تجویز می شه، در اینجا هم چند راهکار ساده رو بهتون معرفی می کنم که می تونه از طریق بازی، سطح توجه و تمرکز این کودکان رو افزایش بده.

البته این بازی ها مخصوص بچه های بیش فعال نیست و همه والدین می تونند این بازی ها رو توی خونه با بچه هاشون انجام بدن.

=================================

1. برگ کاغذ

برای افزایش تمرکز در خوب گوش دادن و نوشتن دیکته، در کودکانی که این اختلال را دارند،میتوانیم از این بازی استفاده کنیم. به این ترتیب که یک برگه کاغذ جلوی دهان مان می گیریم و کلمه ای را به آرامی می گوییم و از کودک بخواهیم آن کلمه را به ما بگوید. دلیل کاغذ گرفتن جلوی دهان، جلوگیری از لب خوانی کودک است.

 

 2. لیوان آب

یک لیوان آب سرخالی به کودک می دهیم و از او می خواهیم مسافت حدود یک متر را با این لیوان برود و برگردد و مواظب باشد که آب از لیوان نریزد.

 3. فوت کردن شمع

 از کودک می خواهیم شمعی را که روشن کرده ایم فوت کند، بدون خاموش شدن شعله … یعنی فقط شعله شمع حرکت کند ولی خاموش نشود. این بازی هم ممکن است مثل بازیهای دیگر برای بچه ها سخت باشد، ولی کودک شما با تمرین و تشویق موفق به انجامش می شود

  

4. راه رفتن روی جدول

 با کودک خود به کوچه بروید و از او بخواهید مسافتی را روی جدول کنار کوچه یا خیابان راه برود و دست های خود را باز نگه دارد.

 

5. توپ تخم مرغی

 یک توپ تخم مرغی را روی میزی به طول تقریبا یک متر بگذارید. خود شما در یک طرف میز و کودک تان سمت دیگر میز بنشینید و این توپ را با کمک فوت کردن به سمت مقابل هدایت کنید؛ طوری که توپ به جای دیگری نرود و اگر هم رفت، با کمک فوت آن را به مسیر درستش برگردانید.

=================================

معمولا بچه ها خیلی زود از انجام این بازی ها خسته می شوند که این خستگی را می توانیم با شاد کردن محیط بازی و فشار نیاوردن به کودک کمتر کنیم. ممکن است کودک وقتی می خواهد برای اولین بار این بازی ها را انجام دهد، متوجه توضیحات شما نشود و حوصله اش برود و اشتیاقی به بازی پیدا نکند. در این شرایط بهتر است شما اول این بازی را انجام دهید تا برای کودک قابل فهم شود. می توانیم از فرزندان دیگر در خانه یا دوستان کودک مان یاری بگیریم و به صورت نوبتی این بازی ها را انجام دهیم.

  

- سارا عطاریان، کارشناس ارشد مشاوره

به چه بچه ای «بیش فعال» می گن؟

بر خلاف اون چیزی که اکثر افراد تصور می کنند، علامت اصلی تشخیص بیش فعالی، جنب و جوش و فعالیت زیاد نیست. نام اصلی این مشکل، «اختلال بیش فعالی-نقص توجه» هست و مهم ترین مشکل این کودکان، عدم تمرکز و مشکل در توجه کردن به یک موضوع خاص هست.

بچه ای که دچار این مشکل هست، علیرغم اینکه خیلی پر تحرک و پر جنب و جوشه، معمولا کارهای خیلی پرخطری رو انجام می ده و به عواقب کارهاش توجهی نمی کنه. حتی ممکنه گاهی به دیگران هم آسیب بزنه. نشونه دیگه این اختلال اینه که معمولا وقتی صداش می کنیم، متوجه نمی شه. وقتی ازش کاری رو می خوایم، یا خوب متوجه نمی شه و یا اینکه به سرعت فراموش می کنه. هیچ کاری رو تا آخر انجام نمی ده و از هر چیزی خیلی زود خسته می شه.

این بچه ها با اینکه هوش خوبی دارند، ولی در مدرسه موفق نیستند و نمره های پایینی می گیرند. دلیل این نمره ها هم اینه که بچه نمی تونه به حرف های معلم توجه کنه و یاد بگیره.

علت اصلی این اختلال هنوز کاملا مشخص نشده ولی چیزی که مشخصه اینه که رفتارهای این بچه ها به خاطر مشکلیه که دارند و نوع تربیت پدر و مادر، باعث ایجاد این نوع رفتارها نیست.
درمان هایی که الان برای این بچه ها انجام می شه:

این کودکان هرچه سریعتر مشکلشون تشخیص داده بشه و درمانشون شروع بشه، کمتر آسیب می بینند و خانواده هم کمتر دچار مشکل می شن.

• درمان دارویی، که نوع و مقدار اون رو روانپزشک تعیین می کنه
• نوروفیدبک که می تونه در افزایش توجه و تمرکز کودک موثر باشه
• رفتار درمانی و آموزش والدین برای کنترل رفتارهای نا مناسب کودک، که لازمه توسط متخصص دوره دیده انجام بشه
• بازی درمانی که هم می تونه تو مراکز کاردرمانی انجام بگیره و هم به والدین آموزش داده بشه تا توی خونه با بچه تمرین کنند.

نکته مهم اینکه ، تشخیص نهایی این بیماری صرفا توسط روانشناس یا روانپزشک متخصص که آموزش های لازم رو دیده باشه، انجام می شه. پس لطفا به هر بچه شیطونی بیش فعال نگید.

نکته دیگه اینکه مراحل درمان و نوع درمان مناسب برای هر کودک با کودک دیگه فرق داره و لازمه متخصص مربوطه این رو تشخیص بده.

فرزندم «تبلت» می خواهد

امروزه اکثر بچه ها حتی بچه های سه یا چهار ساله، از والدینشون می خوان که براشون گوشی هوشمند یا تبلت بخرند. این درخواست در نوجوان ها شدت می گیره و گاه به دعوا و کشمکش کشیده می شه.

پدر و مادر از یک طرف مضرات و مشکلات ناشی از این وسیله رو می دونند و از طرف دیگه هم نمی تونند در مقابل خواسته های بچه شون کوتاه بیان. به خصوص وقتی که می بینند که بچه های اقوام و دوستان همگی گوشی دارند و کمی نگران می شند که نکنه بچه شون سرخورده بشه یا از نظر یادگیری عقب بمونه.

چیزی که مسلمه اینه که نمی شه بچه رو از این وسیله به طور کامل محروم کرد، ولی استفاده از اون باید شرایط خاصی داشته باشه که باعث آسیب و مشکلات بعدی نشه:

اول اینکه، برای بچه های زیر هجده سال گوشی یا تبلت شخصی نخرید. خیلی بهتره که علاوه بر گوشی خودتون یه تبلت هم بخرید و به فرزندتون بگید که می تونه گاهی از تبلت شما استفاده کنه. با این روش هم می تونید زمان استفاده از تبلت رو کنترل کنه و هم روی فعالیت های فرزندتون نظارت داشته باشید.

 دوم، بازی ها و برنامه های مناسب رو خودتون براش نصب کنید

سوم، در زمان بازی بچه های کوچک با گوشی، اتصال به اینترنت رو قطع کنید

برای بچه های بزرگ تر، درباره شرایط استفاده از اینترنت توضیح بدید. براشون توضیح بدید که نباید با افراد غریبه در شبکه های اجتماعی صحبت کنند و یا عکس و فیلم خودشون رو براشون بفرستند. لازمه اونا بدونند که هر کسی در فضای مجازی ممکنه اون شخصی نباشه که داره خودشو معرفی می کنه.

در ضمن خیلی بهتره که وای فای فقط ساعات مشخص و محدودی در طول شبانه روز روشن باشه و ترجیحا ساعت 9 شب تا 9 صبح اونو خاموش کنید. (لازمه این قانون رو خودتون هم رعایت کنید)

چهارم، به نوجوان ها توضیح بدید که قرار دادن عکس های شخصی  و خانوادگی در اینترنت صحیح نیست و می تونه مشکلاتی برای اونا پیش بیاره. از طرف دیگه در محیط های بیرون از خونه مثلا در پارک، عکس های زیبا و با کیفیتی از فرزندتون بگیرید تا در شبکه های اجتماعی بگذاره.

پنجم، بچه رو با بازی ها و فعالیت های مناسب سرگرم کنید تا بهانه بازی با گوشی رو نگیره

ششم، خودمون زمان حضور در شبکه های اجتماعی رو محدود کنیم و در مقابل بچه ها تا حد امکان گوشیمون رو در جایی دور از خودمون قرار بدیم. می تونیم در جای خاصی مثلا گوشه اپن آشپز خونه مکانی برای قرار دادن گوشی ها در نظر بگیریم و به محض ورود به خونه گوشیمون رو اونجا بگذاریم. این رفتار ما می تونه الگوی مناسبی برای بچه باشه.

در پایان ، توصیه می کنم در فضاهای مجازی با بچه ها همراه باشیم و اونها رو ساعت ها با گوشی هوشمند تنها نگذاریم. تجسس و جاسوس بازی هم در نیاریم ولی اگه متوجه اشتباهی از طرف بچه شدیم بدون سرزنش و دعوا، بهش توضیح بدیم که چرا رفتارش اشتباه بوده و چه مشکلاتی ممکنه براش پیش بیاره.

عکس نوشته

روز جهانی نقاشی روی دیوار

دختر سه ساله ام تو اتاقش داشت نقاشی می کشید، با خودم فکر کردم حالا که آروم نشسته و سرش گرمه منم برم و به کارام برسم. رفتم تو آشپزخونه و مشغول کار شدم.

وقتی کارم توم شد، اومدم یه سری بهش بزنم که با صحنه وحشتناکی روبرو شدم. تو تمام این مدت دخترم به جای دفترش، داشته روی در و دیوار اتاقش نقاشی می کرده!

منفجر شدم و شروع کردم به جیغ و داد. خم شده بودم و داد می زدم و تند و تند دستام رو تکون می دادم. حسابی که دعواش کردم، رفتم آشپزخونه و هر چی مواد شوینده و دستمال داشتیم آوردم و مشغول پاک کردن دیوار شدم. تند تند و با عصبانیت دستمال رو روی دیوار می کشیدم و همینطور هم به دعوا کردن دخترم ادامه می دادم. 

فایده ای نداشت، ماژیک ها پاک نمی شدند. 

نشستم روی زمین و به دیوار نگاه کردم. چندتا گل کشیده بود. خورشید و ابرهم کشیده بود، کنار تختش هم یه دختر کشیده بود که داشت می خندید. خیلی قشنگ نقاشی کرده بود.

برگشتم و به دخترم نگاه کردم که کنار در اتاق کز کرده بود و با چشم های خیسش منو نگاه می کرد. تا نگاش کردم اومد و چسبید به من. 

خدایا! من اشتباه کرده بودم. 

اون روز دوتا تصمیم مهم گرفتم : 

اولیش اینکه ماژیک ها، مداد شمعی ها و مداد رنگی ها رو بالای کمد گذاشتم که تو دسترس دخترم نباشه. هر روز یه ساعت با همدیگه نقاشی می کردیم و بعد اونا رو جمع می کردیم و میذاشتیم سر جاش.

دومیش هم این بود که روز های جمعه رو «روز جهانی نقاشی روی دیوار» اعلام کردم. جمعه ها من و دخترم می رفتیم توی حمام و با رنگ های قابل شستشو (رنگ انگشتی) روی دیوارها و زمین و حتی روی دست و پامون نقاشی می کردیم و بعد هم با آب می شستیمشون و یه دوش هم می گرفتیم و می اومدیم بیرون.

هنوز هم اون نقاشی روی دیوار هست. هر وقت نگاش میکنم یادم میاد که در رفتار با بچه ها باید به دوتا چیز دقت کنم:

 1. پیشگیری از بروز یه رفتار نا مناسب

 2. پیدا کردن به جایگزین مناسب برای اون رفتار

وارد بازی «جر و بحث» با کودک نشوید

بعضی از بچه ها از طریق بگو مگو، پدر و مادرشون رو کنترل می کنند. اونا ساعت ها درباره یک موضوع بحث می کنند و به هیچ صراطی هم مستقیم نیستند.

در این حالت برای بچه دلیل منطقی نیارید و سعی نکنید قانعش کنید، چون اصلا به دنبال استدلال نیست. فقط می خواد شما رو تو بازی جر و بحث گیر بندازه و از این طریق توجه شما رو به خودش معطوف کنه. آخرش هم معمولا با دعوا تموم و عصبانیت تموم می شه.

پس توی تله نیفتید

وقتی به بچه گفتید که «تلویزیون رو خاموش کن» و اون گفت «نه، من بازم می خوام کارتون ببینیم»، فقط یک بار براش توضیح بدید که «زمان تماشای تلویزیون تموم شده، اگه بیشتر از این تماشا کنی، برای چشمات خوب نیست».

اگه شروع به جر و بحث کرد و گفت : «دوستام از صبح تا شب تلویزیون می بینند» یا «این حرف ها چرت و پرته» یا «من می خوام چشمام ضعیف بشه و عینک بزنم» یا «تو خیلی ظالمی و همش منو اذیت می کنی» و .... ، سریع بحث رو تموم کنید.

بهترین کار اینه که بهش یه پیشنهاد جالب بدید که نتونه ردش کنه: «نظرت چیه که  ... »  تو جای خالی می تونید کاری رو که دوست داره بگید مثلا با هم شطرنج بازی کنیم، پشت مامان سوار بشی، با بابا کشتی بگیری، یه بستنی خوشمزه بخوریم و .... یا با یه شوخی جالب حواسش رو پرت کنید : «شنیدم یه پسر کوچولو اینجاست که از جلوی تلویزیون پا نمیشه، می خواد غول تلویزیون بیاد و بخوردش، هو هو هو ... من غول تلویزیونم، الان می گیرمت» کمتر بچه ای می تونه مقاومت کنه و نخنده و فرار نکنه. حالا با خیال راحت تلویزیون رو خاموش کنید و کمی با بچه بازی کنید.

اگه بعد از این کارها، بچه هنوز اصرار داشت شما رو قانع کنه که حرفتون اشتباهه، بهش بگید که «حالا بیا بستنی مون رو بخوریم، عصر سر فرصت با هم درباره ش حرف می زنیم». عصر بشینید و کمی باهاش درباره موضوع صحبت کنید ولی باز هم خیلی طولانی بحث نکنید. اگه قانع نشد، ادامه حرف ها رو به بعد موکول کنید: «بهتره هردومون کمی درباره ش فکر کنیم. بعد دوباره صحبت می کنیم»

اوایل ممکنه اینطور رفتار کردن براتون سخت باشه، به خصوص اگه بچه تون به بگو مگو با شما عادت کرده و حاضر نیست کوتاه بیاد، ولی اگه بتونید خونسرد بمونید وعصبانی نشید، بعد از یه مدتی می بینید که رفتار بچه تون هم کم کم تغییر می کنه.