کنترل مدفوع معمولا قبل از کنترل ادرار حاصل می شود ولی محدوده طبیعی برای زمان به دست آوردن کنترل مدفوع بسیار وسیع است. در محدوده سنی 12 ماهگی تا 5/2 سالگی ممکن است کودک علاقمند به بازی با مدفوع خود و دست زدن به آن باشد. علت این کار، کنجکاوی کودک درباره چیزی است که از بدنش خارج شده است و دلیلی بر کثیفی کودک نیست. در این شرایط نباید آنها را برای انجام این کار کاملا طبیعی سرزنش کنید، بلکه تا می توانید حواسش را منحرف کنید تا به کارش ادامه ندهد.
توجه داشته باشید که کودکان دوست دارند با مشغول نگه داشتن والدین خود در مورد کنترل ادرار و مدفوعشان، مرکز توجه قرار گیرند، پس اگر در این زمینه وسواس به خرج بدهید کودک شما کل روند کنترل مدفوع، نشستن روی لگن و دفع مدفوع را به عنوان وسیله ای برای جلب توجه شما به کار گیرد. او سریعا یاد می گیرد که اگر مدفوع نکند، مامان و بابا نگران می شوند و بدین ترتیب شما با رفتار نا مناسب، کودک خود را به سمت یبوست سوق می دهید. به یاد داشته باشید که هرچه بیشتر جار و جنجال کنید، کودک شما خوشحال تر می شود زیرا می بیند که کنترل بیشتری روی شما دارد.
بنابراین نقش شما این است که اجازه دهید کودکتان با سرعت خودش رشد کند و این کار را برای او تسهیل کنید. اشتیاق بیش از حد برای آموزش دستشویی رفتن از خود نشان ندهید، ولی هر بار که موفق شد او را بسیار تحسین کنید ولی اگر خود را کثیف کرد جار و جنجال به راه نیندازید.
مراحل تکامل کنترل ادرار در کودک
|
سن |
وضعیت کودک |
چگونه به کودک کمک کنیم؟ |
|
15 تا 18 ماهگی |
کودک پس از غذا خوردن، به علت بازتاب معده-روده ای، مدفوع خود را تخلیه میکند. هنوز برای او زود است که شروع به یادگیری استفاده از لگن کند، ولی می توانید او را به نشستن روی لگن عادت بدهید. |
به محض اینکه کودک شما توانست به تنهایی بنشیند، او را فقط بعد از غذا برای چند دقیقه روی لگن بنشانید و اگر حوصله اش سر رفت اجازه دهید بلند شود. اگر موفق به دفع شد به او تشویقش کنید. |
|
18 ماهگی تا 2 سالگی |
کودک هنگام نشستن روی لگن یا بازی کردن با آن احساس شادی و ارامش می کند. |
کودک را از آمدن به داخل توالت همراه شما منع نکنید. او از شما تقلید می کند و یاد می گیرد. |
|
2 تا 5/2 سالگی |
کودک اشتیاق زیادی برای تمیز و مستقل بودن دارد. |
هر شب که کودک شما خود را کثیف نکرد، تشویقش کنید حتی اگر خود را خیس کند. در مورد تمیز ماندن او اضطراب زیادی از خود نشان ندهید. منتظر علامت و درخواست او باشید. |
|
5/2 تا 5 سالگی |
در این سن کودک شما می تواند مدفوع خود را کنترل کند و نگهدارد به نحوی که وقت کافی برای رسیدن به دستشویی را داشته باشد. |
لباس هایی به او بپوشانید که بتواند خودش به راحتی دربیاورد و به دستشویی برود. هنوز هم ممکن است گاهی اوقات خود را کثیف کند، در این صورت هرگز جار و جنجال راه نیندازید و سرزنشش نکنید. |
در آموزش دستشویی رفتن به کودک چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟
1. کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند کمتر دفع مدفوع دارند. این موضوع ربطی به یبوست ندارد.
2. لازم نیست که کودک حتما روزی یک بار مدفوع داشته باشد
3. بعد از هر بار دفع، لگن را وارسی نکنید. اگر هر بار بخواهید ببینید که آیا مدفوع کافی هست یا نه، فرزندتان مدفوع خود را حبس خواهد کرد.
4. اگر می بینید که نمی خواهد روی لگن بنشیند و دارد دست و پا می زند و جیغ می کشد، او را رها کنید.
5. یبوست در میان کودکانی که مادرانشان آنها را در حالیکه تمایلی به نشستن روی لگن ندارند، مجبور به این کار می کنند، شایع تر است.
6. اگر کودک شما بعد از اینکه توانست کنترل مدفوعش را به دست آورد، دوباره آن را از دست داد، شایعترین علت آن اضطراب کودک است و علت آن را باید در خانواده جستجو کرد.
7. کثیف کردن مکرر در کودکانی بیشتر دیده می شود که آموزش دستشویی رفتن را با زور و اجبار دیده اند.
8. گاهی تولد یک نوزاد جدید می تواند باعث اضطراب کودک شده و کودک کنترلش را مجددا از دست بدهد.
9. مهمترین قانونی که باید به خاطر داشته باشید این است : اجبار ممنوع ، جار و جنجال ممنوع
کشتزار